De Raad voor de Kinderbescherming
staat voor een gewetensvraag
Huub van ’t Hek,
hoofdredacteur HKE / juni 2012
Het Kind Eerst / Opvoeden & Opgroeien. Hoe lang hebben wij de theorie van de bloedband moeten verdedigen? Hoe lang en tegen hoeveel beter weten in? Het hoeft niet meer. Het kind is niet langer de gevangene van de bloedband theorie. Het kind is bevrijd. Omdat wij – ondersteund door wetenschappelijk bewijs – kunnen aantonen dat het gaat om de hechting van het kind met de primaire opvoeder. Hij is voor het kind het belangrijkste voorbeeld. Omdat het kind en zijn primaire opvoeder gemeenschappelijke belevenissen en dus gemeenschappelijk herinneringen hebben.
De Raad voor de Kinderbescherming?
In korte tijd drie verkeerde signalen van de Raad voor de Kinderbescherming. In het Oosten van het land is een peuter vermoord. Door de eigen moeder. De moeder was op proefverlof en mocht de peuter een paar dagen te logeren hebben. Hoe de omgeving ook heeft gewaarschuwd, de Raad wist het zeker: dit kind moet gewoon terug naar zijn moeder. Resultaat: kind vermoord.
In het Noorden van het land was het niet anders. Moeder van vier kinderen, waarvan al drie uit huis geplaatst. Met het vierde kind moest de moeder een nieuwe kans krijgen om te bewijzen dat zij het wel kon. Ook hier zijn de waarschuwingen niet van de lucht, maar de Raad is doof en blind tegelijk. Het kind zal en moet terug naar de moeder. Resultaat: het kind vermoord.
Het derde verhaal speelt zich ook in het Noorden af. Kind is al ruim vijf jaar uit huis geplaatst. De Raad vraagt de rechtbank om de vader van het ouderlijk gezag te ontheffen. Dan verschijnt er een rapport van twee psychologen. Daarin staat dat het kind terug kan naar de vader. Tot ieders verbijstering neemt de Raad dit advies klakkeloos over en zegt daarbij dat het de vraag om de vader te ontheffen, handhaaft.
Vraag: wie beschermt hier de kinderen, als de Raad voor de Kinderbescherming het niet heeft gedaan, niet doet en niet zal doen?
De Raad voor de Moederbescherming?
Waarom wordt het aan iedereen toegestaan om met moeders mee te praten? In het onderwijs, in het ziekenhuis, bij de politie, bij het OM en bij de kinderbescherming. Waarom, waarom, waarom?
Waarom mogen moeders de grootst mogelijke onzin over hun kinderen uitkramen en durft niemand daar tegen in te gaan? Vaak lees en hoor ik het argument over het niet willen verliezen van het contact. Anders haakt de moeder af, heet dat dan.
Het is zo’n tekst die iedereen van elkaar napraat. En ondertussen de moeder de kans geeft om door te gaan met haar chantagepraktijken. Of haar vernietigingsdrang kan blijven uitleven. Waarom, waarom, waarom?
De kernvraag is deze: waarom doen zoveel officiële instanties hier aan mee? En waarom zoveel instanties die zeggen dat het kind in hun denken en handelen centraal staat? Het onderwijs, het ziekenhuis, de politie, het OM en de kinderbescherming? Waarom, waarom, waarom?
De Raad voor de Bloedbandbescherming?
Zou dat het antwoord op de vraag zijn: het kind wordt het beste beschermd door de vrouw uit wie het kind geboren is? Dat antwoord gaat uit van de aanname dat iedere vrouw die een kind krijgt automatisch van dat kind zal houden. Dat is de meest bizarre nonsens die er ooit gedebiteerd is. Waarom houden wij dat dan toch vol? Waarom, waarom, waarom?
De kwaliteit van het opvoeden en laten opgroeien van een kind wordt bepaald door de goede herinneringen aan de eigen jeugd. Omdat je je als opvoeder laat leiden door je geheugen. Je geeft door wat je zelf als goed hebt ervaren.
Als de negatieve herinneringen overheersen – en dat komt meer voor dan wij denken – geven wij aan het kind die negatieve herinneringen door. En dat kunnen wij generaties lang volhouden. Iedereen weet dat, maar bijna niemand handelt ernaar. Misschien wel omdat wij met zijn allen constant in dezelfde valkuil stappen: wij doen wat wij al decennia lang zo doen. Wij kopiëren het gedrag van jaren en jaren. Wanneer zijn wij in staat om die keten te doorbreken? Wanneer, wanneer, wanneer?
De Raad voor Hechting en Herinnering
Kunnen wij met elkaar afspreken dat wij op zoek gaan naar een nieuw criterium of mogelijk een paar nieuwe criteria. Hechting ligt heel natuurlijk voor de hand. Wij kunnen vrij snel en goed vaststellen hoe een kind zich heeft gehecht aan de primaire opvoeder. Let wel: in de regel hoort dit de vader en de moeder te zijn.
De vraag is aan de orde wat te doen als de vader en de moeder falen. Als beiden, of een van beiden, een half jaar de kans heeft gekregen om te laten zien wat hij of zij of beiden aan kwaliteiten in huis heeft. En na dat half jaar laat zien dat het niet gaat. Dat het kind zich niet gaat hechten. Waarom grijpen wij dan niet in. Waarom niet, waarom niet waarom niet?
Waarom toetsen wij niet aan de gemeenschappelijke herinnering van ouders en kinderen? Als wij weten dat dat doorslaggevend is in de kwaliteit van de opvoeding, moeten wij dat criterium toch in het geding kunnen brengen? Dat doen wij niet. Waarom niet, waarom niet, waarom niet?
De Raad voor de Worteling
Het gaat er mij om dat de betiteling “Raad voor de Kinderbescherming” zijn beste tijd heeft gehad. Die Raad moet op zoek naar een nieuwe benaming. Omdat er van alles wordt beschermd behalve het kind. Het instituut wordt beschermd. Het ambtelijk apparaat wordt beschermd. De extreem hoge salarissen worden beschermd. Maar de kinderen worden niet beschermd. Het bewijs: twee kinderen vermoord en een mag terug naar een vader die inmiddels van het ouderlijk gezag is ontheven.
Hier had een uitgelezen kans gelegen om het belang van de Raad aan te tonen. Door op te komen voor de worteling van het kinderleven. Door op te komen voor de opbouw van de gemeenschappelijke herinnering. Het is niet gebeurd. Waarom niet, waarom niet, waarom niet?
Hier had een uitgelezen kans gelegen om iets te laten zien van wat ik de Raad voor de Worteling zou willen noemen. Een instantie die onderzoek doet naar de kwaliteit van het Family Life waarin het kind terecht is gekomen. Het is niet gebeurd. Waarom niet, waarom niet, waarom niet?
De Raad reageert niet
Natuurlijk hebben wij de Raad om commentaar gevraagd. Met welk argument krijg je de zin uit je pen, dat een kind na vijf jaar mag worden teruggeplaatst bij de vader, die tegelijkertijd uit de ouderlijke macht moet worden ontheven? Het ontgaat mij volledig en niet alleen mij. Ook de rechtbank in kwestie heeft zich meer dan ongelukkig getoond met deze gang van zaken. En de Raad meer dan onderuit de zak gegeven.
Vragen stellen, helpt. Maar niet bij de Raad. Het letterlijke antwoord dat wij van de raadsmedewerker kregen was dit: Mijn mening doet er niet toe. Het volgen van het advies van onze jurist is een dienstopdracht. Daar mag je het als professioneel kinderbeschermer mee doen. Opnieuw vraag ik waarom, waarom, waarom?
Het gewortelde kind
Op mijn bureau verschijnt wekelijks een oproep om aandacht te besteden aan het groeiend aantal zelfmoorden onder meisjes tussen de 12 en 18 jaar van Turkse, Marokkaanse en Antilliaanse afkomst. De getallen nemen explosief toe, zo wordt mij gezegd. Er wordt gedubt over de oorzaak. Als belangrijkste wordt verwezen naar de worteling en de ontworteling van deze slachtoffertjes. Omdat hun worteling wordt ontkend, is het beter voor de trein te gaan liggen of van het dak te springen. Kinderen die niet erkend zijn in hun eigen wereld, die niet bevestigd zijn in hun eigen identiteit, die niet beschermd zijn door Nederlandse instanties.
Een “Raad voor de Worteling” is dus nog niet zo’n gek voorstel. Scheelt ook op termijn heel veel leed in heel veel gezinnen.
