Zonder het Communistisch Manifest van Marx en Engels uit 1848 zou Richard Wagner(1813-1883) nooit op het idee gekomen zijn om de Ring der Nibelungen te componeren. Omdat de overeenkomsten zo evident zijn. Ooit zal de economische macht aan het volk toevallen, zeggen Marx en Engels. Ooit zullen de Nibelungen het Rijngoud veroveren, zegt de Nibelungen Sage. Die overeenkomst in kijk op de geschiedenis en de toekomst van Duitsland is zo groot, dat daar een grote opera uit geboren kan worden. Eén opera in vier delen: Das Rheingold – Die Walküre – Siegfried – Götterdämmerung. Vijftien uur muziektheater, maar dan heb je ook
wat.
Siegfried wordt in Pathé Groningen herhaald op de eerste maandag van december. Een absollute aanrader. Vanwege het stuk zelf, vanwege de geweldige prestaties van de zangers en zangeressen, vanwege het zo indrukwekkende decor en bovenal vanwege het zo overtuigend dirigeren van Fabio Luisi. Wat een talent, wat een
vakman.
Maar misschien bovenal vanwege de actualiteit. Streeft Duitsland in het moderne Europa opnieuw de Sieg / Overwinning na en brengt het ons daarmee de zo lang verwachte Fried / Vrede? Of leert de opera ons dat wij opnieuw toe zijn aan een vorm van een revolutionair omwentelingsproces? En dat wij na dat proces als mensheid opnieuw onze maatschappij zullen moeten inrichten? Dat wij daarvoor zijn aangewezen op nieuwe voorbeelden in de vorm van Siegfried en Brühnhilde?
Het is geen toeval dat Richard Wagner kiest voor een beeldtaal die heel nauw aansluit bij de eigen tijdgeest. Zo kiest hij niet alleen voor aansluiting bij de wereld van Die Zauberflöte van Mozart, maar ook voor de beeldtaal van Doornroosje. Siegfried en Brühnhilde zijn niet alleen de verlenging van Tamino en Pamina, hij moet haar ook wakker kussen na een na een lange, lange en diepe slaap. Zo wordt de nieuwe tijd geboren, waarin de feminiene en masculiene krachten volledig gelijkwaardig zijn. Anno 2011 zijn wij dagelijks getuige van de ondergang van het louter masculiene denken. Opnieuw op weg dus naar de zoveelste Sieg-Fried in de geschiedenis.
