Niet-aangeleerd gedrag en aangeleerd gedrag. In de eerste zeven jaar van ons leven doen wij alleen maar mensen na. Papa en mama en eventueel broertjes en/of zusjes. En de mensen die bij ons thuis over de vloer komen. Het is gedrag waarbij het bewustzijn niet of nauwelijks een rol speelt.
Na het zevende jaar wordt dat anders. Omdat de factoren bewustzijn, kennis en emotie hun invloed gaan uitoefenen op ons gedrag. Thuis, op straat, op school, in de sport en op vakantie. Waar wij ook komen, wij weten ons op de een of andere manier aan te passen. Met dat ene doel: het vergroten van de veiligheid voor onszelf en die van anderen.
William Shakespeare heeft dit geweten toen hij zijn “Othello, the Moor of Venice” schreef. Een titel met verschillende lagen. “Othello” is het Italiaanse verkleinwoord van het Engelse “Oth” of “Oath”, dat “Eed” betekent. Othello heeft eeuwige trouw gezworen aan zijn zielsblanke vrouw Desdemona. Daarnaast heeft hij de eed van trouw afgelegd aan de Republiek Venetië. Daarom wordt hij bemind, vertrouwd en op handen gedragen.
Privé en zakelijk is er geen aangepastere man te vinden. En toch komt ook hij in omstandigheden terecht die hem doen terugvallen in zijn niet aangeleerde gedrag.
Dat is het “Moor / moeras” van zijn jeugd waarin hij zal verdrinken. Verdi heeft van het toneelstuk van Shakespeare een opera gemaakt. Te zien bij Pathé in Groningen in de serie “Encore voorstellingen”. Gaat dat zien en laat u ontroeren door de onwaarschijnlijke hoge graad van actualiteit. Het is Othello gelukt om zich voor het oog van de wereld volledig aan te passen. Hij is één geworden met zijn nieuwe omgeving. Totdat………..precies, totdat hij de omstandigheden niet meer in de hand heeft.
Is Othello een asielzoeker? Hij is niet gescreened op zijn niet aangeleerde en aangeleerde gedrag. Juist hij, Othello, vraagt ons dat nu wel te doen.
